"Απόψε είμαι ερωτευμένος με μια πόλη! Άσημη πόλη, φωταγωγημένη, ξαφνικά, από χιλιάδες όνειρα. Πόλη τριαντάφυλλο, πόλη χελιδόνι, πόλη ψωμί και πόλη εμπιστοσύνη ". Τάσος Λειβαδίτης

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Για το «Δίκτυο»




Υπάρχει  ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΩΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ του δήμου;
Ι. Γενικά
Το πρόβλημα της εξασφάλισης γης για κοινόχρη­στους χώρους σε περιοχές παλαιών σχεδίων πόλης γί­νεται ολοένα οξύτερο στις ημέρες μας .Αιτία  γιαυτό είναι ότι  προκύπτει σχεδόν πάντοτε από απαλλοτριώσεις ακινήτων, ενώ απ την άλλη μεριά τα οικονομικά των δήμων δεν επιτρέπουν την καταβολή των σχετικών αποζημιώσεων. Αν δεν ασκηθούν κατάλληλες ενέργειες υπάρχει κίνδυνος να  χάνονται συνεχώς εκτάσεις που προβλέπονταν στα εγκεκριμένα Ρυμοτομικά Σχέδια και μετατρέπονται σε «Οικοδομικά Τετράγωνα» στα οποία συνήθως και οικο­δομούνται αμέσως μετά, νέα πολυώροφα κτίρια.
Η περιοχή του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως Καλαμάτας ανέρχεται σε 9.000 στρ. περίπου εκ των οποίων 3.450 στρ. αποτελούν το εγκεκριμένο σχέδιο του 1905 και 5.550 στρ. περιοχές επεκτάσεων σχεδίου με τον οικιστικό Ν. 1337/83.  92 στρ. είναι το ποσοστό των συνολικών κοινοχρήστων και κοινωφελών εκτάσεων που έχει ανάγκη ο Δήμος
Προβλεπόμενοι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι στον παραπάνω σχεδιασμό έχουν αποκτηθεί από το Δήμο Καλαμάτας είτε με απαλλοτριώσεις και πράξεις αναλογισμού σε ότι αφορά το παλιό σχέδιο του 1905, είτε κυρίως με τις πράξεις εφαρμογής στις περιοχές επεκτάσεων με το Ν. 1337/83 (εισφορά σε γη ). Όμως υπάρχουν αρκετοί κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι (δηλαδή οικόπεδα) που δεν έχουν αποκτηθεί από το Δήμο, ενώ ταυτόχρονα παραμένουν στους ιδιοκτήτες δεσμευμένα, (μη δυνάμενα να οικοδομηθούν), εδώ και 22 τουλάχιστον χρόνια. Έξι  χώροι  (5 της πολεοδομικής αναθεώρησης του 1989 και 1 του 1905 τμήμα της  ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ) έχουν ήδη αποχαρακτηριστεί με αποφάσεις Διοικητικού Πρωτοδικείου.
ΙΙ. Με αφορμή τον  αποχαρακτηρισμό  κοινόχρηστου τμήματος  της  ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ και της οδού Αγ. Λαύρας (ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΚΑΙ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ)
Α. Το εμβαδόν των ρυμοτομούμενων  ΟΤ 576 είναι 403,54 μ2  και 400.000 ευρώ είναι η εκτίμηση του Δήμου για αποζημίωση γης σύμφωνα με το Ν.625/68 που προκύπτει από την 2/1998 Πράξη Αναλογισμού.
Οι ιδιοκτήτες ενός εξ αυτών των οικο­πέδων προσέφυγαν στη δικαιοσύνη, ζή­τησαν να αποχαρακτηριστεί το οικόπε­δο τους από κοινόχρηστος χώρος, ώστε να μπορέσουν επιτέλους να το εκμεταλ­λευτούν. Φυσικά δικαιώθηκαν και το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Καλαμά­τας τους επιτρέπει να το οικοδομήσουν. Ο συντελεστής δόμη­σης στην περιοχή είναι 2,4, που σημαίνει ότι μπορεί να χτιστεί κανονική πολυκα­τοικία και η πλατεία να μείνει μισή μέσα σε ένα «τσιμεντένιο πηγάδι» και τυφλή προς την Αρτέμιδος χάνοντας κατά μεγάλο μέρος της λειτουργικότητα της 
Β. οι ιδιοκτήτες του οικοπέδου και τα ερωτηματικά που έχουν δημιουργηθεί
Ξεκινάμε από τη θέση ότι οι ιδιοκτήτες πρέπει πάντα να διατηρούν την αξία της αποκτημένης  ιδιοκτησίας  τους. Συναρτήσει αυτής της θέσης  είναι η διατύπωση προτάσεων για το δημόσιο συμφέρον και όφελος.
Είναι άδικο επίσης οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες που απαλλοτριώθηκε η ιδιοκτησία τους  κατά τη  σταδιακή υλοποίηση της δημιουργίας  του κοινόχρηστου χώρου να εισπράττει υπεραξία αυτός που απομένει και αξιοποιεί την υπάρχουσα πλατεία .
  Οι ιδιοκτήτες του οικοπέδου στην πλατεία Ελευθερίας ήταν διατε­θειμένοι να συζητήσουν με το Δήμο το ενδεχόμενο ανταλλαγής του οικοπέ­δου τους με κάποιο άλλο, ώστε να μην χαθεί η πλατεία. Ο Δήμος όμως φαίνεται και από τη τοποθέτηση του εκπροσώπου του Δήμου στο Συμ­βούλιο Χωροταξίας Οικισμού και Περι­βάλλοντος, όταν μπήκε το θέμα για την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου. Από το πρακτικό αναφέρουμε:
«..Την ομόφωνη γνώμη του Συμβουλίου ΧΟΠ Ν. Μεσσηνίας με αρ. πρακτικού 7ο/09-09-10 θέμα 3ο για αναβολή της εξέτασης του θέματος για 10 ημέρες, …  να γίνει νέα πρόταση τροποποίησης από τον Δήμο.»
Η  συνέχεια ήταν:
«….Την ομόφωνη γνώμη του Συμβουλίου ΧΟΠ Ν. Μεσσηνίας με αρ. πρακτικού 9ο /25-11-10 θέμα 4ο υπέρ της τροποποίηση και σύμφωνα με την σχετική εισήγηση της Δ/νσης ΠΟ. & ΧΩ. καθώς δεν υπήρχε εισήγηση νέας πρότασης τροποποίησης από τον Δήμο Καλαμάτας.»
Και φυσικά η απόφαση του Συμβουλίου ΧΟΠ Ν. Μεσσηνίας ήταν :
«…  τροποποίηση του Ρ.Σ. Καλαμάτας στο Ο.Τ. 576 ως προς τον αποχαρακτηρισμό κοινόχρηστου χώρου (τμήματος της πλατεία Ελευθερίας και της οδού Αγ. Λαύρας) κατ' εφαρμογή της 291/2007 απόφασης του Τριμελές Διοικητικού Εφετείου Καλαμάτας (….) και μετατροπή της σε οικοδομήσιμο (οι οικοδομικές γραμμές θα ταυτίζονται με τα όρια της ιδιοκτησίας)».
Τα ερωτηματικά που έχουν δημιουργηθεί είναι τα εξής :
-Υπήρξαν αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου για  την διαχείριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου του υπολοίπου τμήματος της πλατείας Ελευθερίας και του τμήματος της οδού της Αγ. Λαύρας;
- Γιατί δεν διατυπώθηκε έστω και η μερική απαλλοτρίωση  μικρού  τμήματος  ιδιοκτησίας που ήταν πάνω στη προβλεπόμενη χάραξη από σχ του 1905  στην Οδό Αγ. Λαύρας;
-Υπήρξε γραπτή υποβολή προτάσεων στους ιδιοκτήτες και ποια είναι η έγγραφη απάντησή τους και η απόρριψή τους ;
-Υπήρξε απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής την περίοδο της Δεκαήμερης αναμονής υποβολής προτάσεων στο ΣΧΟΠ να μην κατατεθεί πρόταση;
- Υπάρχουν έγγραφα της Δημοτικής Διοίκησης και πρακτικά συζητήσεων   σε οποιαδήποτε επιτροπή για το θέμα που μπορούν να προσκομιστούν στη δημοσιότητα;
Αν αυτά επιβεβαιωθούν προκύπτει μείζων θέμα για την δημοτική αρχή.
Γ. Τι λέει ο Δήμος  
- Τα οικόπεδα αυ­τά είναι καταγεγραμμένα στην Τεχνική Υπηρεσία και μάλιστα έχει ζητηθεί πί­στωση από το "πράσινο ταμείο" προκει­μένου να καταβληθούν οι αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες και να περιέλθουν στην ιδιοκτησία του Δήμου.
- Το "πράσινο ταμείο" χρηματοδοτείται από τα πρόστι­μα για τα αυθαίρετα και για τους ημιυπαίθριους χώρους που δημιουργήθηκαν σε κοινόχρηστους χώρους… έχουν ζητηθεί από το τα­μείο αυτό κάτι παραπάνω από 18 εκα­τομμύρια ευρώ, ωστόσο απάντηση δεν έχει δοθεί ακόμη…
- ο Δήμος Καλαμάτας δεν έχει τα απαραίτητα χρήματα για να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες, είναι «πολιτικά ανήθικο» να επιμένει στη δέσμευση των περιουσιών δεκάδων μικροϊδιοκτητών.
- Παρά τον αποχα­ρακτηρισμό που έγινε, η πλατεία Ελευ­θερίας δεν θα υποστεί μεγάλη αλλοίωση και σμίκρυνση.
Δ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Για το «Δίκτυο»
Η δημιουργία της πλατείας Ελευθερί­ας, και κατά προέκταση η Οδός αγ. Λαύρας σύμφωνα με το σχέδιο του 1905, θα έπρεπε να είναι στη πρώτη γραμμή  διεκδικήσεων του Δήμου. Γιατί:
-       Την περιβαλλοντική υποβάθμιση που έχει υποστεί  η ευρύτερη περιοχή από την  τσιμεντοκάλυψη του Νέδοντα στο παρελθόν.
-       Πρόκειται για μια πε­ριοχή που έχει ανάγκη από ελεύθερο κοινόχρηστο χώρο  γιατί η  γειτονιά έχει στη ζώνη της τη λειτουργία πολλών συνεργείων αυτοκινήτων
-       Η πλατεία έχει προορισμό να  «υποστηρίζει» τη γειτονική Ράχη που αντιμετωπίζει  σοβαρότατο έλλειμμα κοινόχρηστων χώρων.
-       Ανήκει στους χώρους καταφυγής του σχεδίου πολιτικής προστασίας (ο 15ος χώρος του πίνακα των χώρων καταφυγής )
Πέραν αυτών νέοι παράγοντες αυξάνουν τη στρατηγική της σημασία για το αστικό περιβάλλον της περιοχής:
-       Η πλατεία Ελευθερίας πρέπει να συνδεθεί με το γειτονικό Μέ­γαρο Χορού με ευρεία μελλοντική ανάπλαση ενοποιώντας την ευρύτερη περιοχή και επομένως να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες .
-       Η περιοχή που είναι χωροθετημένη η πλατεία  υφίσταται νέες επιβαρύνσεις με κυκλοφοριακά φορτία από τις υπηρεσίες στο κέντρο της πόλης .Σημειώνουμε μεταξύ πολλών την επιβάρυνση της Αρτέμιδος τελευταία ( μετά από την διάνοιξη της Βας. Γεωργίου με αυξημένη κίνηση , τη λειτουργία του παρκινγκ του Νέδοντα με εκατοντάδες αυτοκίνητα σε ημερήσια βάση κλπ) .
-       Σε κοντινή της απόσταση υπάρχει συσσώρευση  ιατρείων,  μικροβιολογικών εργαστηρίων καθώς και με την επιβάρυνση από τις μετακινήσεις επισκεπτών (Επικουρικό δωρεάν άτυπο  παρκινγκ από το 6ο Γυμνάσιο μέχρι Αθηνών )  προς στις πολυπληθείς  καφετερίες  της πλατείας που αυξητικές τάσεις μετά και τις  στρεβλωτικού χαρακτήρα για τη μονομερή λειτουργία των κεντρικών ζωνών της πόλης .
Ε.  Πρόταση του Δικτύου
ι. Ειδικά  για την πλατεία Ελευθερίας
Η διαδικασία αυτή προϋποθέτει την εξεύρεση πόρων .Ειδικά  για την πλατεία Ελευθερίας ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΟ για την καταβολή από τον Δήμο των αποζημιώσεων στους  ζημιούμενους  να  παρθεί   ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΡΚΙΝΚ ΤΟΥ ΝΕΔΟΝΤΑ .Αν έχει δημοσιοποιηθεί σε ΦΕΚ να ενεργοποιήσουμε  «διαδικασία  επιβολής επί σχεδίου»  με προσωρινό δάνειο ·και την επιστροφή του ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΡΚΙΝΚ ΤΟΥ ΝΕΔΟΝΤΑ.
Σημαντικός λόγος ,επίσης στήριξης της περιοχής είναι ότι χρησιμοποιούνται πόροι από προγράμματα για υποβαθμισμένες περιοχές συνεχώς στην κεντρική πλατεία . Δημιουργείται έτσι και ηθικό πρόβλημα «κλοπής» πόρων και υποστήριξης  σε περιοχές , περιμετρικά του κεντρικών σημείων της πόλης.

ιι. Γενικός  τρόπος  διαχείρισης ανάλογων περιπτώσεων αποχαρακτηρισμού  ΚΦ και ΚΧ του σχεδίου πόλης.
α/ Το Δημοτικό Συμβούλιο οφείλει και θεωρεί  τους προβλεπόμενους  κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους του σχεδίου πόλης ως δημόσιο αγαθό .
β/ Στο μέλλον  , σε ανάλογες περιπτώσεις  αναμονής υποβολής προτάσεων από το Δήμο με την απειλή του αποχαρακτηρισμού πρέπει να γίνονται ακόμα και  έκτατες - ειδικές Συνεδριάσεις του Δημοτικών Συμβουλίου, ,  αλλιώς να χαρακτηρίζεται ως πράξη παθητικής διευκόλυνσης  ιδιωτικών συμφερόντων με σκοπό  τον αποχαρακτηρισμό χώρων δημοσίου συμφέροντος .

Η ανταλλαγή οικοπέδων  με άλλα από διαθέσιμη γη του δήμου.
Πχ οικόπεδο που είχε αγοράσει στη συνοικία Πλάκα ο Δήμος Καλαμάτας λίγο μετά τους σεισμούς. Το παραχώρησε στο υπουργείο Υγείας-Πρόνοιας με σκοπό να κατασκευάσει συγκροτήματα λαϊκών κατοικιών αλλά μετά από 20 χρόνια κατασκευάστηκαν και παραδόθηκαν μόλις... 12 διαμερίσματα. Πρόκειται για μια περιοχή-φιλέτο σε λόφο, δίπλα στον περιμετρικό του σχεδίου πόλης αλλά και κοντά στον περιφερειακό αυτοκινητόδρομο (κάπου 300 μέτρα από τον κόμβο), με πανοραμική θέα προς τη θάλασσα.
Να καταργηθεί η μειωση του 25% σεισμόπληκτης περιοχής  του ν.1337
Επειδή σε κάθε περίπτωση, αν ο Δήμος δεν ενεργήσει έγκαιρα κινδυνεύουν ορισμένοι από τους δεσμευμένους χώρους να αποχαρακτηρισθούν θεωρούμε ότι η πιο άμεση και αποτελεσματική αντίδραση του Δήμου είναι να διεκδικεί αποφασιστικά και μόνιμα κονδύλια με κάθε τρόπο  από τους ειδικούς παρακρατημένους πόρους από το κράτος και τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης..